Ból i obrzęk dziąsła oraz zgrubienie wypełnione wydzieliną (zwykle ropą) – to najczęstsze objawy przetoki zębowej. Problem może wystąpić zarówno u dziecka, jak i dorosłego, najczęściej w wyniku długo nieleczonej próchnicy. Skąd dokładnie bierze się ta nieprzyjemna dolegliwość, jak jej zapobiegać i w jaki sposób leczyć? Sprawdź!
Gdy w organizmie toczą się różne procesy chorobowe, najczęściej zapalne, może powstać przetoka. To niefizjologiczne (nienaturalne) połączenie między narządami, tkankami, jamami ciała. W kanaliku zbiera się wydzielina. Przetoka zębowa łączy przestrzenie międzyzębowe, co wywołuje szereg nieprzyjemnych objawów.
Może dotyczyć zarówno zębów stałych, jak i mlecznych. Dodatkowo przetoki zębowe można podzielić na:
- wewnętrzne (w jamie ustnej);
- zewnętrzne (skórne).
Lekarze dzielą przetokę też na aktywną (ze stałym wysiękiem) oraz bierną (która uaktywnia się tylko co jakiś czas).
Przetoka na dziąśle
Przetoki dziąsłowe, czyli wewnątrz jamy ustnej, zdarzają się najczęściej. W tym przypadku wydzielina zbiera się przede wszystkim na błonie śluzowej dziąsła. W tym przypadku główne przyczyny są związane z chorobą zęba lub dziąsła (głównie zaawansowaną próchnicą i zapaleniem miazgi).
Przetoka ustno-zatokowa
Rzadziej obserwuje się przetokę ustno-zatokową, która może pojawić się np. po zabiegu ekstrakcji zęba lub leczeniu kanałowym. Według badań takie powikłanie po wyrwaniu dotyczy 0,31–4%. W przypadku przetoki ustno-zatokowej płyny mogą przemieszczać się z jamy ustnej do kanału nosowego.
Przyczyny przetoki zębowej
Jak powstaje przetoka? Zwykle wiąże się z zapaleniem w okolicy wierzchołka zęba. Do najczęstszych przyczyn tego stanu chorobowego należą:
- choroby zębów, próchnica, zapalenie miazgi;
- choroby dziąseł;
- urazy mechaniczne, np. złamanie szczęki lub żuchwy;
- powikłania po wyrwaniu zęba, leczeniu kanałowym lub innym zabiegu stomatologicznym.
Przetoka zęba – objawy i ewentualne powikłania
Jak objawia się przetoka zęba? Do najczęstszych symptomów należą:
- dolegliwości bólowe (w jamie ustnej, a czasem także głowy);
- obrzęk dziąsła;
- krosta, kulka, wybrzuszenie, poduszka na dziąśle;
- wysięk wydzieliny (ropna, krwista, krwisto-ropna);
- nieprzyjemny zapach z ust.
Jeśli podejrzewasz u siebie jakąkolwiek nieprawidłowość, skonsultuj się z dentystą. Im szybciej podejmiesz leczenie, tym lepiej! Nieleczona przetoka może wywołać powikłania w jamie ustnej i całym organizmie (np. związane z rozszerzającą się infekcją bakteryjną).
Jak leczyć przetokę zębową?
Sposób leczenia przetoki zęba zależy od rodzaju nieprawidłowości. Najpierw stomatolog wykonuje badania, w tym zdjęcie RTG. Dzięki temu może dokładnie określić, gdzie znajduje się połączenie i jaki jest stopień zaawansowania nieprawidłowości.
W przypadku przetoki dziąsłowej lekarz stomatolog może np. otworzyć przetokę i odpowiednio ją oczyścić. Niezbędne może być też wyleczenie zęba w okolicy przetoki (wykorzystuje się głównie leczenie endodontyczne, czyli kanałowe). Czasami stosuje się antybiotyk. Bardzo zaawansowane zmiany mogą wymagać usunięcia zęba. Przetokę ustno-zatokową leczy się zwykle chirurgicznie.
Pamiętaj również, że w stomatologii kluczowa jest profilaktyka. Odpowiednia higiena jamy ustnej, np. produktami Oclean (szczotkowanie z natychmiastowym raportem po, nitkowanie/mycie przestrzeni międzyzębowych irygatorem, mycie języka i płukanie), zmniejsza m.in. ryzyko wystąpienie próchnicy, a więc i takich powikłań jak przetoka.
Przetoka na dziąśle. Najczęściej zadawane pytania
O stan uzębienia najlepiej zadbać jeszcze na etapie planowania dziecka. Jeśli jednak problem pojawi się w ciąży, stomatolog podejmie decyzję na temat leczenia. Zwykle przetoka na dziąśle jest uważana za stan pilny, dlatego najlepszą opcją jest natychmiastowe podjęcie diagnostyki i terapii.
Gdy przetoka dotyczy zębów mlecznych, lekarz najczęściej otwiera ząb i oczyszcza okolicę, a później czeka na samoistne wypadnięcie mleczaka. Jeśli stan zapalny jest bardzo duży lub gdy leczenie nie przynosi efektów, ząb mleczny po prostu się usuwa.
Aktywna przetoka zębowa najczęściej wywołuje bardzo silny ból. Bierna może okresowo przebiegać bez takich dolegliwości. Nigdy nie lekceważ żadnego bólu w jamie ustnej.
Czas gojenia zależy m.in. od rodzaju przetoki, zaawansowania problemu, sposobu leczenia oraz indywidualnych uwarunkowań pacjenta. Najczęściej goi się sama w ciągu kilku dni. Jeśli lekarz założył szwy, zdejmuje je zwykle po 7-10 dniach. Wszystkiego dowiesz się w swoim gabinecie.
Źródła:
https://stomatologianews.pl/leczenie-przetoki-zebowej/
https://www.dbc.wroc.pl/Content/2402/13-felszt.pdf
https://kaniastomatologia.pl/chirurgia-stomatologiczna/ropien-zeba-i-przetoka-zebowa/
https://ptsd.net.pl/wp-content/uploads/2017/05/art-0316-opieka-w-ci%C4%85%C5%BCy.pdf
