Nieświeży oddech, nieprzyjemny posmak w ustach, uczucie zalegania przeszkody w gardle to możliwe objawy białych grudek – kamieni migdałkowych, które odkładają się w zagłębieniach migdałków (tzw. kryptach). Sprawdź, w jaki sposób tworzą się takie czopy, czy są groźne dla zdrowia i jak najlepiej się ich pozbyć.
Kamienie migdałkowe – co to takiego?
- 1 Kamienie migdałkowe – co to takiego?
- 2 Kamienie migdałkowe – przyczyny
- 3 Kamienie migdałkowe – objawy i powikłania
- 4 Kamienie migdałkowe – leczenie
- 5 Kamienie migdałkowe – domowe sposoby na pozbycie się problemu
- 5.1 Higiena jamy ustnej
- 5.2 Płukanie naparami ziołowymi lub solą fizjologiczną
- 5.3 Manualne usuwanie grudek
- 6 FAQ – kamienie migdałkowe – najczęściej zadawane pytania
- 6.1 Czy można samemu usunąć kamienie migdałkowe?
- 6.2 Jak odróżnić anginę od kamieni migdałkowych?
- 6.3 Czy kamienie migdałkowe są groźne?
- 6.4 Czy kamienie migdałkowe bolą?
- 6.5 Ile osób ma kamienie migdałkowe?
Kamienie migdałkowe – grudki, detryty – to gęsta masa, która odkłada się w formie czopów. Składa się m.in. ze złuszczonego nabłonka, drobnoustrojów, pozostałości jedzenia czy martwych leukocytów. Złogi gromadzą się w kryptach migdałkowych, czyli zagłębieniach na powierzchni migdałków (na tylnej ścianie gardła). Ich odkładaniu się sprzyjają bakterie, które działają w tej okolicy.
Kamienie w migdałkach mają różne kolory (zwykle są białe, lekko żółte lub zielonkawe) oraz bardzo nieprzyjemny zapach. Mają zwykle kilka-kilkanaście milimetrów, jednak z czasem mogą powiększyć się nawet do kilku centymetrów. Ich twardość zwiększa się wraz z postępującym procesem wapnienia.
Kamienie migdałkowe – przyczyny
Istnieje wiele czynników, które sprzyjają tworzeniu się kamieni migdałkowych. Do najważniejszych należą:
- częste, nawracające infekcje i zapalenia gardła (powodujące m.in. występowanie zrostów, w których łatwiej o odkładanie złogów);
- niepoprawna higiena jamy ustnej i gardła;
- przewlekłe zapalenie zatok;
- refluks;
- nałóg papierosowy;
- słabe nawodnienie;
- wrodzone wady w budowie migdałków;
- niewłaściwa dieta, szczególnie bogata w cukier (sprzyja namnażaniu się bakterii).
Kamienie migdałkowe – objawy i powikłania
U wielu osób kamienie w migdałkach nie wywołują żadnych widocznych objawów, szczególnie na początku (gdy są naprawdę niewielkie). Większe kamienie lub ich duża liczba mogą powodować:
- nieprzyjemny oddech (halitozę), który nie ustępuje;
- metaliczny posmak
- uczucie „guli” w trakcie przełykania;
- ból gardła, który może promieniować;
- zaczerwienienie i stan zapalny migdałków;
- uporczywy kaszel.
Nieleczone zapalenie migdałków związane z kamieniami może również wywołać ropień. Objawia się m.in. silnym bólem gardła, gorączką i problemami z przełykaniem śliny. Zwykle jednak białe grudki nie są groźne dla zdrowia.
Kamienie migdałkowe – leczenie
Jak usunąć kamienie migdałkowe? Przebiega to często samoczynnie – wypadają np. w trakcie mycia zębów czy kaszlu.
Większe i uporczywe grudki usuwa lekarz w gabinecie. Może zrobić to manualnie (np. uciskając błonę śluzową) lub w trakcie zabiegu łyżeczkowania. W przypadku dużych krypt migdałkowych specjalista może też zastosować laser lub fale radiowe, by wygładzić powierzchnię i spłycić zagłębienia. Takie zabiegi zwykle odbywają się w znieczuleniu miejscowym. Standardowo raczej nie zaleca się chirurgicznego usunięcia migdałków.
Kamienie migdałkowe – domowe sposoby na pozbycie się problemu
Higiena jamy ustnej
Kamienie migdałkowe mają tendencję do tego, by szybko nawracać. Dbaj więc przede wszystkim o to, by zmniejszyć ryzyko ich powstawania. Najważniejszym krokiem jest zachowanie odpowiedniej higieny: dokładne mycie zębów i przestrzeni zębowych oraz płukanie jamy ustnej płynem. Pamiętaj też o czyszczeniu języka, np. odpowiednią końcówką irygatora. Dzięki temu w ustach znajduje się znacznie mniej bakterii.
Płukanie naparami ziołowymi lub solą fizjologiczną
Małe czopy usuniesz dzięki stosowaniu odpowiednich płynów do płukania. Regularnie płucz gardło solą fizjologiczną czy naparami ziołowymi, np. z szałwii. Płukanie nie tylko ułatwia oderwanie się kamieni z powierzchni migdałków, ale ma również działanie antybakteryjne.
Manualne usuwanie grudek
Usunięcie niewielkich złogów w domu jest też możliwe manualnie. W aptece znajdziesz specjalne zestawy ze szpatułkami. Możesz wykorzystać też zwykły patyczek kosmetyczny. Pamiętaj jednak, by robić to delikatnie. Niektórzy stosują również irygator z wodą pod ciśnieniem.
FAQ – kamienie migdałkowe – najczęściej zadawane pytania
Czy można samemu usunąć kamienie migdałkowe?
Zalegające kamienie niewielkich rozmiarów usuniesz samodzielnie – płucząc gardło lub stosując metody manualne. W razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem, który pomoże Ci dobrać najlepszą metodę leczenia.
Jak odróżnić anginę od kamieni migdałkowych?
Barwa kamieni migdałkowych przypomina wydzielinę, która występuje w trakcie anginy. Czopy są jednak uformowane i twardsze niż półpłynny ropny śluz, który pojawia się podczas infekcji.
Czy kamienie migdałkowe są groźne?
W skrajnych przypadkach nieleczone kamienie migdałkowe mogą spowodować zakażenie i ropień. Zwykle jednak czopy wywołują tylko przykre objawy, takie jak nieprzyjemny zapach z ust lub dyskomfort.
Czy kamienie migdałkowe bolą?
Niewielkie kamienie zwykle nie dają dolegliwości bólowych. Im są jednak większe i twardsze, tym wyższe prawdopodobieństwo wystąpienia bólu gardła (czasami promieniującego do ucha).
Ile osób ma kamienie migdałkowe?
Szacuje się, że kamienie migdałkowe mogą dotyczyć nawet 10% populacji. To dość powszechna dolegliwość, która często nie daje żadnych objawów, dlatego nie wszyscy zdają sobie sprawę z jej obecności.