U większości dzieci pierwsze zęby, znane jako mleczaki, zaczynają się pojawiać już około 6. miesiąca życia. Ze względu na różne czynniki, takie jak np.dieta bogata w cukry oraz nieodpowiednia higiena, próchnica może pojawić się już u niemowląt wraz z pierwszymi zębami. Leczenie dentystyczne u takich najmłodszych pacjentów bywa trudne, ale też konieczne. Poznajmy lapisowanie, metodę szybkiego i bezbolesnego sposobu na próchnicę zębów mlecznych. 

Lapisowanie zębów – czym jest? 

Lapisowanie zębów to procedura stomatologiczna polegająca na impregnacji zębów zaatakowanych próchnicą. Polega ona na pokryciu zębów płynem Lugola i azotanem srebra. Dzięki tym substancjom zmiany próchnicowe spowalniają, a tkanki zębowe ulegają wzmocnieniu. 

Lapisowanie zębów – ile razy?

Zabieg należy przeprowadzić cztery razy w około tygodniowych odstępach. Cały cykl należy powtarzać następnie co trzy miesiące.  Lapisowanie stosuje się u pacjentów z zaawansowaną próchnicą na wielu zębach, której nie da się poddać innym metodom leczenia i gdy nie ma możliwości odbudowy zębów.  Wadą tego rozwiązania jest stałe zabarwienie zębów zainfekowanych próchnicą na czarny kolor. 

Lapisowanie – zalety

• Może zatrzymać próchnicę. 
• Bezbolesny i szybki zabieg.
• Małe dzieci, które nie współpracują ze stomatologiem są w stanie go zaakceptować.
• Zabieg dostępny jest dla dzieci w ramach funduszu NFZ. 

Lapisowanie – wady

• Próchnica nie zostaje usunięta, a jedynie może zostać zatrzymany jej dalszy rozwój.
• Metoda nie odbudowuje zniszczonych części zęba.
• Konieczne są liczne wizyty dla osiągnięcia efektu.
• Zabieg trwale barwi zainfekowane zęby na kolor czarny poprzez związki azotanu srebra

Warto jednak pamiętać, że lapisowanie zębów jest tylko jednym z elementów opieki stomatologicznej i profilaktyki. Nie zastępuje ono nawyków higienicznych: mycia zębów, stosowania irygatora, nici dentystycznej, oczyszczanie języka, zdrowej diety i regularnych wizyt u dentysty. 

Lapisowanie zębów – kto może skorzystać z lapisowania zębów?

Lapisowanie zębów jest zalecane dla różnych grup wiekowych, w tym dzieci i nastolatków, ze względu na ich większe narażenie na próchnicę, zwłaszcza w przypadku zębów mlecznych. Dodatkowa warstwa ochronna wynikająca z lapisowania pomaga w zapobieganiu ubytkom, szczególnie w trudno dostępnych obszarach zębów. Osoby dorosłe zwiększonego ryzyka próchnicy, które mają trudności w utrzymaniu czystości zębów lub cechy strukturalne sprzyjające powstawaniu próchnicy, również mogą skorzystać z tej procedury. Ponadto, pacjenci ze szczególnymi potrzebami stomatologicznymi, jak i osoby z ograniczeniami zdrowotnymi uniemożliwiającymi odpowiednią higienę jamy ustnej, mogą uzyskać korzyści z lapisowania zębów, zwiększając ochronę przed próchnicą. Wada rozwiązania w postaci trwałego zabarwienia zębów na czarno sprawia jednak, że nie jest to popularna metoda wśród dorosłych. 

Dlaczego trzeba leczyć zęby mleczne?

Leczenie zębów mlecznych (w tym techniki jak lapisowanie zębów mlecznych) jest istotne z wielu powodów, pomimo ich tymczasowego charakteru. Zęby mleczne pełnią kluczową rolę w rozwoju mowy, prawidłowym żuciu oraz utrzymaniu przestrzeni dla zębów stałych. Nieleczone choroby zębów mlecznych, takie jak próchnica, mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak infekcje czy utrata zębów. Ponadto, zęby mleczne stanowią “przewodnik” dla zębów stałych, a ich przedwczesna utrata może negatywnie wpłynąć na rozwój i prawidłowe wyrzynanie się zębów stałych. Dlatego też, właściwe leczenie i dbałość o zęby mleczne odgrywają kluczową rolę nie tylko w zapobieganiu problemom zębów mlecznych, ale także w zapewnieniu zdrowego fundamentu dla przyszłych zębów stałych. 

Dlaczego zęby mleczne narażone są bardziej na próchnicę?

Zęby mleczne są bardziej narażone na próchnicę z kilku przyczyn. Po pierwsze, ich delikatniejsza struktura i cieńsze szkliwo sprawiają, że są bardziej podatne na działanie kwasów bakteryjnych. Po drugie, dłuższy okres, przez który dzieci posiadają zęby mleczne przed ich wymianą na stałe, zwiększa ryzyko wystąpienia próchnicy. Po trzecie, trudniejsza higiena jamy ustnej u dzieci i trudności w utrzymaniu odpowiedniej czystości zębów mogą sprzyjać gromadzeniu się resztek pokarmowych i bakterii, co zwiększa ryzyko próchnicy. Ponadto, dziecięce nawyki żywieniowe, takie jak spożywanie słodyczy, napojów zawierających cukier oraz picie mleka z butelki przed snem, mogą jeszcze bardziej zwiększać ryzyko rozwoju próchnicy u zębów mlecznych. Dlatego też, od najmłodszych lat, ważne jest dbanie o higienę jamy ustnej dzieci, ograniczanie spożycia pokarmów i napojów cukrowych, regularne wizyty u dentysty i przestrzeganie zaleceń dotyczących profilaktyki, aby zapobiegać próchnicy i utrzymywać zdrowe zęby mleczne oraz później te stałe.

Jak dbać o higienę jamy ustnej małego dziecka?

Dbanie o higienę jamy ustnej małego dziecka jest kluczowe dla utrzymania zdrowych zębów i zapobiegania problemom stomatologicznym. Oto kilka wskazówek dotyczących pielęgnacji jamy ustnej u najmłodszych:

1. Mycie dziąseł i zębów 

Wały dziąsłowe  należy przemywać od pierwszych dni życia dziecka. Można używać do tego gazika nawiniętego na czysty palec lub specjalnej silikonowej nakładki na palec i przegotowanej wody lub soli fizjologicznej. Gdy pojawi się pierwszy ząb, należy szczotkować go miękką szczoteczką i pastą dostosowaną do wieku dziecka. 

Dla skutecznego mycia zębów najmłodszych polecane są szczoteczki soniczne. Dzieciom od 6 roku życia polecane są szczoteczki soniczne Oclean Kids. Wykonują one do 80 000 ruchów na minutę, sygnalizują czas zmiany sekcji mycia zębów, a także posiadają końcówkę z włóknem wzbogaconym fluorem, uwalnianym stopniowo w ciągu 3 miesięcy. Dowiedz się więcej na temat szczoteczek Oclean Kids: https://oclean.pl/produkt/szczoteczka-oclean-kids/ 

2. Unikanie słodkich napojów przed snem

Nie podawaj dziecku soku czy innych słodkich napojów przed snem. Woda jest najlepszym rozwiązaniem, a picie słodkich płynów przed snem może zwiększać ryzyko próchnicy. 

3. Ograniczenie słodkich przekąsek

Ogranicz spożycie słodyczy i przekąsek zawierających cukier. Nadmierne spożycie cukru zwiększa ryzyko próchnicy.

4. Regularne wizyty u dentysty

Zaleca się pierwszą wizytę u dentysty dziecięcego – pedodonty po pojawieniu się pierwszego zęba lub w okolicach pierwszego roku życia dziecka. Stomatolog dziecięcy pokaże, jak prawidłowo dbać o zęby dziecka i monitorować ich rozwój. Wspomoże rodziców i opiekunów w kształtowaniu prawidłowych nawyków co pozwoli bardzo szybko utrwalić je na kolejne lata.

5. Prawidłowe nawyki żywieniowe

Zachęcaj do zdrowego odżywiania się. Zbilansowana dieta z dużą ilością warzyw, owoców i produktów mlecznych wspiera zdrowie jamy ustnej.

Podsumowując, regularna i właściwa pielęgnacja jamy ustnej u małych dzieci jest kluczowa dla zapewnienia zdrowia zębów i utrzymania higieny. Wprowadzanie tych nawyków od najmłodszych lat pomoże w budowaniu zdrowej rutyny pielęgnacyjnej, co przyczyni się do utrzymania zdrowych zębów przez wiele lat.

Źródła:

1. https://dentonet.pl/lapisowanie-zeba-co-to-jest/ [dostęp: 14.12.2023] 
2. https://smile.expert/aktualnosci/lapisowanie-zebow/ [dostęp: 14.12.2023] 
3. https://www.allecoudent.pl/aktualnosci/124-lakierowanie-lakowanie-lapisowanie [dostęp: 14.12.2023]  

• Ile dzieci mają zębów i jakie są ich nazwy?
• Tych objawów nie warto lekceważyć – zapalenie dziąseł u dziecka
• Zęby mleczne od A do Z – wszystko, co warto wiedzieć o mleczakach
• Kiedy wypadają mleczaki?
• Próchnica u dzieci – przyczyny, objawy i leczenie