Zapalenie kącików ust, znane również jako zajady lub pękające kąciki ust, to powszechna dolegliwość, która dotyka wiele osób na całym świecie. Chociaż zazwyczaj nie jest to poważne schorzenie, może być uciążliwe i bolesne. Warto zrozumieć przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia i profilaktyki zapalenia kącików ust, aby skutecznie zarządzać tym problemem.

Przyczyny pękających kącików ust

Zapalenie kącików ust może mieć różne źródła i przyczyny. Najczęstsze z nich to:

• Przesuszanie ust

Ekstremalne warunki pogodowe, takie jak mrozy zimą i upały latem, mogą przyczyniać się do przesuszenia ust. Sucha skóra w okolicach kącików ust staje się bardziej podatna na pęknięcia, co może prowadzić do zajadów. Zaleca się stosowanie pomadek ochronnych w celu zapobiegania temu problemowi.

• Alergia kontaktowa

U niektórych osób alergie na metale zawarte na przykład w sztućcach mogą prowadzić do podrażnienia i zapalenia kącików ust.

• Przyjmowanie antybiotyków

Długotrwałe stosowanie antybiotyków może zaburzać równowagę bakteryjną w jamie ustnej, co zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji, w tym infekcji kącików ust.

• Dieta bogata w węglowodany i cukry proste

Spożywanie dużej ilości węglowodanów i cukrów prostych może prowadzić do infekcji grzybiczych kącików ust, ponieważ odpowiedzialne za nie grzyby z rodzaju Candida, preferują takie warunki.

• Brak odpowiedniej higieny jamy ustnej

Niedostateczna higiena jamy ustnej może sprzyjać rozwojowi bakterii i grzybów, które mogą spowodować zapalenie kącików ust.

• Problemy stomatologiczne

Wady zgryzu, źle dopasowane protezy czy aparaty ortodontyczne mogą podrażniać kąciki ust i sprzyjać rozwojowi zajadów.

• Niedobory witamin i minerałów

Niedobory witamin z grupy B, żelaza i cynku mogą osłabić skórę i błony śluzowe, co czyni kąciki ust bardziej podatnymi na infekcje.

• Nadmierna konsumpcja kawy i alkoholu

Picie dużej ilości kawy i alkoholu może prowadzić do utraty witamin i minerałów z organizmu, co zwiększa ryzyko zapalenia kącików ust.

• Stres

Przewlekły stres może osłabić układ odpornościowy organizmu, co zwiększa ryzyko infekcji, w tym zapalenia kącików ust.

• Ciąża

Zmiany hormonalne występujące w okresie ciąży mogą zwiększać podatność na zapalenie kącików ust.

Objawy zapalenia kącików ust

Typowe objawy niegojących się zajadów – zapalenia kącików ust obejmują:

• Czerwone, suche plamy w okolicach kącików ust.
• Ból i pieczenie w kącikach ust.
• Pęknięcia i owrzodzenia w okolicach kącików ust.
• Biały nalot w kącikach ust w przypadku infekcji grzybiczej.
• Trudności w jedzeniu i mówieniu z powodu bólu.

Niegojące się zajady to dolegliwość, która objawia się poprzez stopniowo powiększające się rumienie w okolicach kącików ust. Skóra w tym obszarze staje się czerwona i może być podrażniona. W miarę postępowania choroby, pojawiają się drobne pęknięcia lub nawet głębsze szczeliny w skórze kącików ust. Te pęknięcia mogą powodować ból, pieczenie i dyskomfort, szczególnie podczas jedzenia czy mówienia.

Dodatkowo, w przypadku infekcji grzybiczej wywołanej przez Candida albicans, na powierzchni zmian mogą pojawić się żółtawe strupy, które powstają wskutek procesu zliszajcowacenia. To charakterystyczny objaw infekcji grzybiczej. Innym częstym objawem w przypadku infekcji grzybiczej jest białawy nalot na zmienionych obszarach skóry wokół kącików ust.

Nadżerki, czyli małe owrzodzenia lub uszkodzenia skóry, które mogą występować w kącikach ust, mogą pękać i nasilać się, zwłaszcza przy szerszym otwieraniu ust. To proces, który może być bolesny i utrudniać normalne funkcje, takie jak jedzenie czy rozmawianie.

Warto zaznaczyć, że objawy zapalenia kącików ust mogą różnić się w zależności od przyczyny choroby. Mogą być one łagodne lub bardziej nasilone. W przypadku utrzymujących się lub nasilających się objawów, zawsze zaleca się konsultację z lekarzem lub stomatologiem w celu postawienia właściwej diagnozy i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.

Chcesz jak najlepiej zadbać o higienę swojej jamy ustnej i jednocześnie piękny uśmiech? Sprawdź, jaka szczoteczka soniczna będzie idealna dla ciebie!

Leczenie niegojących się zajadów, czyli co na pęknięty kącik ust?

Leczenie niegojących się zajadów zawsze powinno być dostosowane do przyczyny choroby. Przede wszystkim ważne jest ustalenie, czy zapalenie kącików ust jest wynikiem czynników miejscowych czy ogólnych. W tym celu często pobierane są wymazy z jamy ustnej, języka oraz kącików ust, aby zidentyfikować ewentualne patogeny lub czynniki wywołujące chorobę.

Terapia zapalenia kącików ust może opierać się na kilku różnych metodach, w zależności od przyczyny:

1. Przeciwdziałanie przesuszeniu i pękaniu kącików ust:

• Stosowanie pomadek ochronnych, szczególnie w warunkach ekstremalnych, takich jak silny mróz czy wiatr.
• Okłady z aloesu, miodu, ogórka, wazeliny lub kremów ochronnych na usta.

2. Stosowanie odpowiednich maści i preparatów:

• Maści z witaminą A, B2 lub E, które pomagają w regeneracji skóry.
• Maści zawierające cynk o działaniu wysuszającym i złuszczającym.
• Maści z panthenolem, który przyspiesza gojenie skóry.
• Preparaty zawierające kwas mlekowy, który pomaga w złuszczaniu martwego naskórka.

3. Stosowanie leków przeciwgrzybiczych i przeciwzapalnych w przypadku, gdy przyczyną jest infekcja grzybicza.
4. Wykorzystywanie naturalnych składników, takich jak wyciągi roślinne (np. wyciąg z kasztanowca), które mogą pomóc w łagodzeniu stanu zapalnego.
5. Rozgniatanie drożdży i aplikowanie ich na chore miejsca. Drożdże zawierają witaminę B, która może wspomagać proces gojenia.
6. Przykładanie rozgniecionej tabletki kwasu acetylosalicylowego rozpuszczonej w wodzie na zajady. Jednakże należy stosować to ostrożnie i zgodnie z zaleceniami lekarza, ponieważ kwas acetylosalicylowy może wywołać podrażnienie skóry.
7. Natłuszczanie ust i skóry wokół kącików ust, aby zapobiegać przesuszeniu i pękaniu.
8. Stosowanie kremów nawilżających i regenerujących, które pomagają utrzymać skórę w dobrej kondycji.

Należy pamiętać, że szybkie podjęcie odpowiedniego postępowania jest kluczowe, ponieważ może zmniejszyć ryzyko powikłań, takich jak blizny. Jeśli objawy zapalenia kącików ust utrzymują się lub nasilają, zawsze zaleca się konsultację z lekarzem lub stomatologiem, którzy mogą dostosować leczenie do konkretnej sytuacji pacjenta. Profilaktyka, tak jak wspomniane wyżej, może również pomóc w uniknięciu nawrotów zapalenia kącików ust.

Profilaktyka zapalenia kącików ust

Najlepszym sposobem na zapobieganie niegojącym się zajadom jest utrzymanie odpowiedniej higieny jamy ustnej i skóry wokół ust. Ważne jest regularne mycie rąk, zwłaszcza przed dotykiem twarzy i ust. Należy unikać oblizywania ust, co może prowadzić do wysuszania skóry wokół kącików ust.

Dieta bogata w witaminy i minerały, zwłaszcza żelazo, cynk oraz witaminy B2 i B3, odgrywa istotną rolę w profilaktyce. Unikanie palenia tytoniu i regularne kontrolowanie stanu protez zębowych są również ważnymi czynnikami w profilaktyce zapalenia kącików ust.

Podsumowując, zapalenie kącików ust, choć zazwyczaj nie jest poważnym schorzeniem, może być bolesne i uciążliwe. Zrozumienie przyczyn, objawów oraz sposobów leczenia i profilaktyki jest kluczowe dla skutecznego zarządzania tym problemem. W przypadku trudności w radzeniu sobie z zapaleniem kącików ust zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub stomatologiem, aby uzyskać profesjonalną pomoc i poradę.

Źródła:

1. https://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z/choroby-skory,zapalenie-kacikow-ust—przyczyny–objawy-i-leczenie,artykul,1697847.html [dostęp 23.01.2024]
2. “Oral and Maxillofacial Pathology” – Brad W. Neville, Douglas D. Damm, Carl M. Allen, Angela C. Chi
3. “Contemporary Oral and Maxillofacial Surgery” – James R. Hupp, Myron R. Tucker, Edward Ellis III

• Zapalenie jamy ustnej u dziecka – jak je leczyć i czym się objawia?
• Grzybicze zapalenie gardła i migdałków – jakie są objawy i jak przebiega leczenie?
• Zapalenie dziąseł – przyczyny, objawy i leczenie
• Zapalenie jamy ustnej – czym jest i jak się objawia?
• Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej – co warto o nim wiedzieć?