Dobra dieta dla zębów – co jeść, aby mieć zdrowe zęby?

Jesteśmy tym, co jemy – zdrowe odżywianie to podstawa dobrej kondycji. Skład posiłków ma szczególny wpływ na zęby i dziąsła, które wchodzą w bezpośredni kontakt z pożywieniem. Jamę ustną zasiedlają bakterie, a niektóre z nich wywołują próchnicę i choroby dziąseł. Dobra dieta dla zębów pozwala utrzymać pod kontrolą populacje tych drobnoustrojów. Co jeść, aby mieć zdrowe zęby? 

Płytka nazębna – przyczyna chorób jamy ustnej

Najlepsza dieta dla zębów to taka, która ogranicza powstawanie płytki nazębnej. To cienka warstwa, która tworzy się na powierzchni zębów po zjedzeniu posiłku. W jego skład wchodzą m.in. bakterie próchnicze.

Spożywając cukry, dostarczamy im pożywki, a one zaczynają wydzielać kwasy, które rozpuszczają powierzchnię szkliwa. W ten sposób powstaje próchnica zębów, nie bez przyczyny kojarzona ze słodkimi przekąskami. 

Namnażające się bakterie wywołują z czasem stan zapalny, który może obejmować dziąsła i otaczające je tkanki. Nieodpowiedni model odżywiania przyczynia się więc nie tylko do psucia zębów, ale też paradontozy i innych poważnych schorzeń. Nawet najdoskonalsza higiena jamy ustnej może nie wystarczyć, jeśli spożywamy nadmiar szkodliwych pokarmów. Warto wiedzieć, które produkty sprzyjają powstawaniu płytki bakteryjnej, a które hamują ten proces. Troszczmy się o zęby od podstaw!

Zobacz też:  Zgorzel zęba - jakie daje objawy i jak ją leczyć? 

Dieta dla zębów. Co jeść, aby mieć zdrowe zęby? 

Oto lista pokarmów, które korzystnie wpływają na zdrowie jamy ustnej. Jadłospis układajmy w oparciu o te produkty:

Warzywa i owoce bogate w błonnik

Zdaniem badaczy błonnik pomaga oczyścić zęby i dziąsła, a także wzmaga wydzielanie śliny. To naturalna ochrona przed chorobami zębów i dziąseł. Ślina neutralizuje kwasy i enzymy atakujące szkliwo, a najlepiej radzi sobie z tym po około 20 minutach od zjedzenia posiłku. Zawiera ponadto minerały – związki wapnia i fosforu, które pomagają odbudować uszkodzone szkliwo.

Nabiał – w tym mleko, jogurt i sery

Produkty mleczne zawierają wapń i fosforany. Tam, gdzie nastąpiła demineralizacja szkliwa pod wpływem innych produktów, te związki wbudowują się, naprawiając strukturę zębów. Ser wspomaga także produkcję śliny, dzięki czemu łagodzi negatywny wpływ cukrów i kwasów.

Pokarmy i napoje zawierające fluorki

To przede wszystkim fluoryzowana woda kranowa, a także sproszkowane soki (o ile nie zawierają dużych ilości cukru) i zupy w proszku. Producenci przetworzonego jedzenia, np. wędlin drobiowych, owoców morza i płatków śniadaniowych, często dodają do nich związki fluoru. Naturalny fluor znajdziemy m.in. w orzechach włoskich i tłustych rybach.

Herbata czarna lub zielona

To doskonałe źródło polifenoli, które zabijają lub powstrzymują namnażanie bakterii w płytce nazębnej. Dzięki temu na powierzchni zębów powstaje mniej kwasów, które mogłyby spowodować ubytki. Herbata zaparzona na fluoryzowanej wodzie będzie także dodatkowym źródłem fluoru.

Guma do żucia bez cukru

Chociaż jej nie jemy, żucie gumy ma zbawienny wpływ na produkcję śliny. Warto mieć ją przy sobie, gdy nie możemy umyć zębów krótko po posiłku. Czynność żucia pomaga usunąć resztki pokarmu, w tym cukru, który pobudzałby bakterie do działania.

Dobra dieta na zdrowe zęby. Czego unikać?

Poniższa lista obejmuje produkty, których ilość w diecie powinna być jak najmniejsza. Ograniczając ich spożycie, uchronimy zęby przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych. Unikajmy:

Klejących słodyczy i cukierków

Zdaniem badaczy błonnik pomaga oczyścić zęby i dziąsła, a także wzmaga wydzielanie śliny. To naturalna ochrona przed chorobami zębów i dziąseł. Ślina neutralizuje kwasy i enzymy atakujące szkliwo, a najlepiej radzi sobie z tym po około 20 minutach od zjedzenia posiłku. Zawiera ponadto minerały – związki wapnia i fosforu, które pomagają odbudować uszkodzone szkliwo.

Słodzonych napojów gazowanych

To jedno z największych źródeł cukru w diecie dzieci i młodzieży. Oranżady i cole są nim przeładowane, a większość gazowanych napojów zawiera też kwas cytrynowy i fosforowy, które osłabiają szkliwo. Dorośli powinni unikać napojów energetycznych z dodatkiem cukru.

Oblepiających przekąsek na bazie skrobi

Należą do nich chipsy, chrupki kukurydziane czy słodkie bułki. Ich fragmenty pozostają między zębami, a skrobia rozkłada się do cukrów prostych, którymi karmią się bakterie próchnicze.

Wysuszających substancji

Największe szkody wyrządza alkohol, którego duże ilości odwadniają organizm i powodują suchość w ustach. Jest to też skutek uboczny przyjmowania niektórych leków. Niedobór śliny sprawia, że zęby stają się bardziej podatne na próchnicę. Aby zmniejszyć negatywne skutki wysuszenia jamy ustnej, można stosować płukanki z fluorem lub żele do fluoryzacji.

Co oprócz diety – co robić, aby mieć zdrowe zęby?

Zmiana diety według powyższych zaleceń przyniesie zauważalne efekty – mniej ubytków w zębach, zdrowsze dziąsła i lepsze samopoczucie. Aby dodatkowo zadbać o zęby, warto pamiętać o następujących wskazówkach:

  • Pij dużo wody, najlepiej fluoryzowanej. Przepłukiwanie zębów wodą mineralną po każdym posiłku pomoże zmniejszyć ilość płytki bakteryjnej. Fluorki zawarte w wodzie odbudują osłabione szkliwo.
  • Ograniczaj jedzenie między posiłkami. Jeśli jesteś głodny, wybieraj odżywcze przekąski bez dodatku cukru, a po jedzeniu żuj bezcukrową gumę do żucia. W ten sposób usuniesz kwasy i resztki pokarmów z powierzchni zębów.
  • Słodycze jedz do posiłków, nie pomiędzy nimi. Syta potrawa zwiększa wydzielanie śliny, dzięki czemu ewentualny deser po obiedzie nie szkodzi tak bardzo, jak spożywany oddzielnie. Zęby będą lepiej oczyszczone z nadmiaru cukrów i kwasów.
  • Myj zęby dwa razy dziennie, najlepiej szczoteczką soniczną. Usuwa ona kilka razy więcej płytki nazębnej niż tradycyjna szczoteczka. Skutecznie rozprawi się z resztkami jedzenia i żerującymi na powierzchni zębów bakteriami.
  • Używaj nici dentystycznej raz dziennie. W ten sposób dodatkowo upewnisz się, że między zębami nie gromadzą się szkodliwe substancje.
Zobacz też:  Jakie są nazwy zębów u człowieka?

Dobra dieta dla zębów to ważny krok do poprawy stanu zdrowia. Oprócz tego dbajmy o czystość i fluoryzację zębów, a dwa razy w roku umawiajmy się na kontrole dentystyczne.

Przeczytaj też:

Udostępnij wpis swoim znajomym!

Twitter
Facebook