Dziura w zębie - co zrobić?

Jednym z najczęstszych objawów schorzeń jamy ustnej jest dziura w zębie. Niepozorny ubytek, który może wyglądać jak czarna plamka pośrodku korony zęba, świadczy o próchnicy. Najczęściej dotyka ona zębów trzonowych, które rozcierają pokarm i są trudniejsze do wyczyszczenia. Co zrobić, kiedy w zębie pojawi się dziura? Nie należy zwlekać z leczeniem – grozi to poważniejszymi problemami.

Jak powstaje dziura w zębie?

Dziury w zębach mogą być spowodowane przez uszkodzenia mechaniczne lub chorobę, jaką jest próchnica zębów.

Za samoistnie powstające ubytki próchnicze odpowiadają bakterie. Gromadzą się na powierzchni zęba w postaci płytki nazębnej, żywią się cukrami zawartymi w jedzeniu i wydzielają kwasy, które niszczą szkliwo. Uszkodzenia nie pojawiają się nagle, lecz stopniowo, a początki próchnicy można łatwo zignorować.

Kamień nazębny - usuwanie kamienia nazębnego

Pierwszym objawem próchnicy są małe, białe plamki na szkliwie. Dopiero po pewnym czasie demineralizacja szkliwa postępuje na tyle, by próchnica początkowa przekształciła się w ciemny ubytek. Dzieje się to zwłaszcza wtedy, gdy pacjent nie dba o właściwą higienę jamy ustnej i nie stosuje produktów z fluorem. Destrukcja szkliwa prowadzi do odsłonięcia zębiny, a jeśli próchnica nie jest leczona, może nastąpić zakażenie miazgi zębowej. W takiej sytuacji trzeba zastosować leczenie kanałowe, które jest droższe i bardziej nieprzyjemne niż wypełnienie niewielkiego ubytku.

Leczenie ubytków zębowych

Postępowanie stomatologa zależy od stopnia zaawansowania choroby. Mała dziura w zębie, która nie sięga żywej tkanki, jest oczyszczana. Następnie miejscowo podawany jest fluor w żelu.

Po przygotowaniu zęba w ubytku umieszcza się plombę. Takie leczenie zapobiega dalszemu niszczeniu szkliwa, a wypełnienie dziury uniemożliwia dostanie się kolejnych bakterii do miejsca uszkodzenia.

Dlaczego leczenie niewielkiej próchnicy jest tak ważne? Jeśli je zaniedbamy, problem rozprzestrzeni się. Demineralizacja szkliwa obejmie większą część zęba, a bakterie mogą dostać się nawet do jego korzeni. Powstanie wtedy zakażenie – bolesny ropień, który jest trudny w leczeniu. W niektórych przypadkach ząb jest tak zniszczony, że nawet leczenie kanałowe nie wystarczy. Konieczne jest jego wyrwanie.

Zobacz też: Żółte zęby – jak usunąć przebarwienia zębów?

Sposoby leczenia ubytków w zębach

Niewiedza lub zaniedbanie ze strony pacjenta to główna przyczyna powstawania dziur w zębach. Aby szkliwo było zdrowe, konieczne jest przestrzeganie zasad higieny. Ważna jest również dieta – nadmiar cukru stanowi pożywkę dla bakterii. Podatność na próchnicę to cecha indywidualna, zależna między innymi od genetyki i od tego, czy w okresie wzrostu dostarczane były odpowiednie ilości fluoru i wapnia. Jeśli więc z jakiegoś powodu ubytki często powstają w naszych zębach, tym bardziej powinniśmy ograniczyć spożycie cukrów prostych. Najczęściej winne są słodzone napoje i oblepiające zęby przekąski.

Prawidłowe szczotkowanie zębów

Jak czyścić zęby, by zapobiec dziurom w zębach? Najlepiej myć je po każdym posiłku. Jeśli nie jest to możliwe, warto używać bezcukrowej gumy do żucia lub płukanki. Szczotkowanie zębów dwa razy dziennie to minimum, a dodatkowo należy przynajmniej raz dziennie nitkować przestrzenie między zębami. W szczelinach łatwo mogą powstawać osady pokarmowe, na których rozwijają się bakterie i z których może utworzyć się kamień nazębny. Warto również zainwestować w szczoteczki soniczne, które skutecznie docierają do przestrzeni międzyzębowych i usuwają szkodliwe drobnoustroje.

Szczoteczka soniczna do 200 zł

Szczoteczka soniczna do 300 zł

Pasty do zębów o różnym stężeniu fluoru w profilaktyce

Jeśli chodzi o wybór pasty do zębów, nie ma znaczenia, czy będzie zawierała fluor. Wystarczające ilości tego pierwiastka dostarczamy do organizmu z wodą i pożywieniem, dlatego nie jest konieczne, aby występował w paście. Jego nadmiar może powodować fluorozę i łamliwość kości u osób starszych. Jeśli więc wybieramy pastę z fluorem, unikajmy płukanek jamy ustnej zawierających jego związki – i odwrotnie.

Regularna kontrola u stomatologa

Nieocenionym elementem profilaktyki schorzeń zębów są regularne kontrole u dentysty. Przynajmniej raz na pół roku powinniśmy udać się na przegląd jamy ustnej. Stomatolog ma szansę zauważyć zmiany, które nie są dla nas widoczne w lustrze. Ponieważ dzieci często boją się dentysty, warto wpajać im dobre nawyki higieniczne i tłumaczyć, dlaczego dokładne czyszczenie zębów jest bardzo ważne. Jeśli nie wiesz też, jaka szczoteczka do zębów będzie dla Ciebie odpowiednia, możesz też poradzić się stomatologa.

Zobacz też: Zapalenie miazgi zęba – objawy i sposoby na złagodzenie bólu

Sprawdź też: Wybielanie zębów – sposoby na wybielenie zębów

Jak zapobiec ubytkom w zębach?

Podsumowując, możemy wyróżnić trzy najważniejsze sposoby zapobiegania dziurom w zębach:

1. Unikaj przekąsek i napojów zawierających duże ilości cukrów prostych oraz ograniczenie udziału skrobi w diecie.

2. Regularne wizyty u stomatologa (przynajmniej raz na pół roku) i usuwanie kamienia nazębnego, jeśli zostanie wykryty.

3. Właściwa higiena – szczotkowanie zębów dwukrotnie w ciągu dnia, czyszczenie przestrzeni międzyzębowych przy pomocy nici dentystycznej lub specjalnej szczoteczki, płukanie jamy ustnej antybakteryjnym płynem.

Jak wykryć dziurę w zębie?

Samodzielne oględziny zębów nie wystarczają, by stwierdzić brak ubytków. Próchnica często rozwija się w miejscach, które nie są dobrze widoczne.

Może to być wewnętrzna strona zęba trzonowego lub krawędź zęba stykająca się z drugim. Ponieważ często nie widzimy ubytków, trzeba dopilnować wizyt kontrolnych u stomatologa. Ubytki w zębach mogą się pojawić u osób w każdym wieku. Ze względu na miejsce powstawania wyróżniamy trzy rodzaje ubytków:

• Ubytki korzeniowe, powstające w odsłoniętych korzeniach zębów. Szansa na wystąpienie takiego ubytku rośnie wraz z wiekiem, gdy dziąsła cofają się i odsłaniają zębinę, której nie chroni szkliwo.
• Ubytki koronowe, zlokalizowane na powierzchniach żujących zębów lub pomiędzy nimi. Tego typu dziura w zębie występuje najczęściej, we wszystkich grupach wiekowych.
• Próchnica nawracająca, czyli ubytki tworzące się wokół dawnych wypełnień i sztucznych koron. Takie miejsca sprzyjają gromadzeniu się płytki nazębnej, więc jeśli posiadamy implanty lub korony, warto częściej przychodzić do dentysty na kontrolę.

Co na ból zęba z dziurą?

Wiemy już, że wszelkie ubytki w zębach należy niezwłocznie poddać leczeniu. Jeśli ząb boli, w oczekiwaniu na wizytę można stosować doraźne środki łagodzące ból. Dzięki nim łatwiej przeczekamy kilka dni przed leczeniem.

Ból zęba często utrudnia zasypianie i wypełnianie codziennych obowiązków, dlatego powstało wiele sposobów na jego uśmierzenie. Należą do nich:

Zobacz też: Przebarwienia na zębach – jak się ich pozbyć?

• Leki przeciwbólowe z grupy NLPZ, np. paracetamol lub ibuprofen. Sprawdzą się w przypadku niezbyt silnego bólu zęba, gdy nie trzeba stosować środków miejscowych.
• Goździki, które można żuć – działają przeciwbólowo. W pobliżu ubytku można też zastosować olejek goździkowy, jodłowy lub kamforowy. Podobnie zadziałają krople walerianowe. Skutkiem będzie złagodzony ból i zmniejszony stan zapalny.
• Płukanki z naturalnych składników – napary z szałwii, mięty lub rumianku. Można w szklance wody rozpuścić 5 kropli jodyny i łyżeczkę soli, aby sporządzić płukankę. Inną opcją jest zrobienie pasty z 2 łyżeczek octu i 2 łyżeczek sody oczyszczonej, która posłuży jako okład.
• Gryzienie drugą stroną szczęki, jeśli ząb boli podczas jedzenia. Może to świadczyć o obecności ropnia.
• Kolisty masaż dłoni – dokładniej punktu, w którym łączą się kości kciuka i palca wskazującego. Jeśli ząb boli po prawej stronie, należy uciskać lewą dłoń i odwrotnie. Ta metoda pomaga tylko niektórym osobom, ze względu na osobliwe połączenie neuronalne.
• Okłady z lodu, jeśli ból zęba powoduje obrzęk twarzy. W takim wypadku jednak nie wolno zwlekać z wizytą u dentysty – opuchlizna świadczy o tym, że stan zapalny objął miazgę zęba i korzenie. Można zastosować pyralginę w postaci czopków, aby uzyskać szybką ulgę przed wizytą.

Nigdy nie należy bagatelizować bólu, który promieniuje do ucha lub w inne części głowy. W takiej sytuacji, gdy ból obejmuje całą szczękę, konieczne jest natychmiastowe leczenie. Szybka terapia pozwoli zminimalizować szkody związane ze stanem zapalnym w jamie ustnej.

Uchroń swoje zęby przed próchnicą oraz ubytkami